Τρίτη 30 Δεκεμβρίου 2008

Ένας διανοούμενος το καιρό της κρίσης

Διαβάζοντας το ένιωσα την ανάγκη να το αναπαραγάγω
Κείμενο του Μυταρά
(κλεμένο από το blog του αθεόφοβου: όπου φυσικά υπάρχουν και εξαιρετικά σχόλια)




Συχνά διαβάζουμε στις εφημερίδες να τίθεται ,σε σχέση με τα τελευταία γεγονότα ,το ερώτημα, που είναι η πνευματική ηγεσία της χώρας;
Ε, λοιπόν όταν αυτή η ηγεσία βγαίνει να πει την γνώμη της ευθαρσώς και με πόνο ψυχής ,η φωνή της καλύπτεται από σωρεία δευτερευόντων θεμάτων και ειδήσεων.
Στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ της 22-12-08 για να διαβάσουμε ένα από τα πιο ουσιαστικά κείμενα που έχουν γραφτεί αυτές τις μέρες για τα γεγονότα, του
Δημήτρη Μυταρά, έπρεπε να φτάσουμε στην σελίδα 56 της εφημερίδας ακριβώς πριν τα οικονομικά !
Δεν ξέρω αν γι΄ αυτό είναι υπεύθυνος ο φίλτατος
kairos ,που ειρήσθω εν παρόδω, γρήγορα βαρέθηκε ή κουράστηκε το μπλογκάρισμα και σπανίως πλέον ποστάρει.
Αναδημοσιεύω λοιπόν αυτή την σπαρακτική κραυγή αγωνίας και απελπισίας ενός ανθρώπου που γνωρίζει τα πράγματα εκ των ένδον και τιμά την Ελλάδα σε όλο τον κόσμο με το έργο του και προσυπογράφω κάθε του λέξη.

Πώς φτάσαμε στην καταστροφή

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΥΤΑΡΑ*

Το ηφαίστειο της Σαντορίνης εξερράγη πριν από χιλιάδες χρόνια, αφήνοντας ένα τεράστιο κενό στο νησί, προκάλεσε καταστροφές στο Αιγαίο και εξαφάνισε τον μινωικό πολιτισμό.
Τι προκάλεσε την έκρηξη; Σίγουρα αλληλοσυγκρουόμενες πιέσεις, κινήσεις προς πάσαν κατεύθυνση και ασύμμετρες μετατοπίσεις στα έγκατα της Γης...
Οι ίδιοι λόγοι ακριβώς προκάλεσαν την έκρηξη και τις καταστροφές που συντάραξαν τον τελευταίο καιρό το πανελλήνιο και ακόμα μας ταλαιπωρούν οι μετασεισμικές δονήσεις. Ολοι περιγράφουν την εικόνα και πολύ λίγο ασχολούνται «με τους λόγους και τις αιτίες που μας αφήνουνε μισούς».
Ας τα πάρουμε με τη σειρά.
Πρώτον: Ο δαίμονας της ψηφοθηρίας.
Όλα τα κόμματα ανεξαιρέτως και με διάφορους τρόπους και οποιοδήποτε τίμημα, προσπαθούν να κερδίσουν έστω και ελάχιστες ψήφους, υποσχέσεις, προτάσεις ανεφάρμοστες· λαϊκισμοί, συχνά με ανυπολόγιστο οικονομικό κόστος, σπατάλη λόγων, σπατάλη ανθρωπίνων ψυχών. Όλα στο βωμό της ψήφου!!!
Πολιτικοί, που η άμετρη φιλοδοξία τους είναι πολύ περισσότερη από τις ικανότητές τους να διοικούν και να καθοδηγούν λαούς.
Το κάθε ένα από αυτά τα 5 κόμματα έχει διαχωρίσει απολύτως τις θέσεις του από τα υπόλοιπα, χωρίς καμιά επαφή σε οποιοδήποτε σημείο, ώστε να μοιάζουν σαν να αφορούν διαφορετικά κράτη!!!
Ότι και αν προταθεί από το ένα κόμμα απορρίπτεται τελείως από τα άλλα, έχουν μοιραστεί την πίτα του ελληνικού λαού και τον τραβούν από τα «5 σημεία» του ορίζοντα!!!
Ούτε ίχνος συνεργασίας δεν φαίνεται να υπάρχει. Αν γινότανε παγκόσμιος πόλεμος, το ένα κόμμα θα κήρυττε τον πόλεμο στη Γερμανία, το άλλο στη Ρωσία, άλλο στην Ιταλία και μερικοί θα κολυμπούσαν για την Αμερική. Σε στιγμές κρίσεων, όπως η συγκεκριμένη, ο κάθε ένας προσπαθεί να εκμαιεύσει ψήφους.
Φυσικά η δυσπιστία και η ανασφάλεια είναι αποτέλεσμα της αναξιοπιστίας που δημιουργούν τα κόμματα!!! Όλα δε μαζί ζητούν συνεχώς, και αναλόγως με την εποχή, μονίμως εκλογές!!! Σαν κάποιος που ποντάρει συνεχώς στο καζίνο, μπας και κερδίσει.
Στο παιχνίδι της ψηφοθηρίας οι πάντες προσφέρουν τα πάντα σε υποσχέσεις που δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθούν. Τη στάση αυτή γενικώς θα τη θεωρούσα επιζήμια, ανεύθυνη και αντεθνική για την έρημη την Ελλάδα!!
Δεύτερον: Παιδεία.
Σαν πανεπιστημιακός δάσκαλος θα εντόπιζα το πρόβλημα με 5 λέξεις: έξω τα κόμματα από τα πανεπιστήμια. Έχοντας ζήσει σ' αυτό τον χώρο 30 χρόνια, έχω να πω και πάλι ότι τα πανεπιστήμια πριν απ' όλα είναι χώρος γνώσης και μετά όλα τα άλλα!!
Εάν δεν εξυπηρετείται η γνώση, τότε είναι άχρηστα και θα έπρεπε να μεταβληθούν σε κομματικά γραφεία. Για όσους δεν το έχουν καταλάβει, με σκόπιμη αποσιώπηση του προβλήματος, σας λέω ότι ο νόμος-πλαίσιο του '83 έχει υποβαθμίσει τα πανεπιστήμια, διότι έχει δώσει την απόλυτη ευχέρεια στους ήδη υπηρετούντες να αυτοεξελίσσονται μέσω των συντεχνιακών συμφερόντων, αποκλείοντας οποιονδήποτε υποβάλλει υποψηφιότητα εκτός συντεχνίας. Οι δε μόνιμες απεργίες, καταλήψεις, οι οποίες μειώνουν τον χρόνο διδασκαλίας στο 1/4, προκαλούν ανυπολόγιστες βλάβες στη διδασκαλία και τη γνώση και μας τοποθετούν μόνιμα χαμηλά στην αξιολόγηση ποιότητος πανεπιστημίων.
Το δε πανεπιστημιακό άσυλον πρέπει να αναθεωρηθεί εκ βάθρων ώστε να λειτουργεί θετικά. Είναι τραγικό να υβρίζονται, να ταλαιπωρούνται, να δέρνονται και να στέλνονται στο νοσοκομείο καθηγητές και πρυτάνεις χωρίς να διαμαρτύρεται κανείς. Είναι άθλιο να καίγονται πανεπιστημιακά κτήρια και βιβλιοθήκες και να μην διαμαρτύρονται υπουργοί και πρωθυπουργοί γι' αυτή την κατάντια!!!
Όλα αυτά είναι ανάξια ευρωπαϊκού κράτους που θέλει να έχει θέση στην πανεπιστημιακή κοινότητα!!!
Εγκλήματα κοινού ποινικού δικαίου διαπράττονται μέσα στα άσυλα πανεπιστημίων και δεν μιλάει κανείς!! Οι μεν καθηγητές για να μην χάσουν τη βολή τους και τα κεκτημένα, οι δε πολιτικοί για να μη χάσουν τις φοιτητικές ψήφους!!!
Και οι 15χρονοι μαθητές των γυμνασίων, κάτω απ' το μαύρο σύννεφο της μελλοντικής τους εξέλιξης, αποτελούν το καινούργιο επαναστατικό στράτευμα που έδειξε τη μάχιμη ικανότητά τους στις τελευταίες ταραχές!!!!
Δεν θέλουμε να πιστέψουμε τελικά ότι στην Ελλάδα τα κανονικά σχολεία είναι τα φροντιστήρια, και τα δημόσια σχολεία παίζουν τον ρόλο του συμπληρώματος που παρέχει γνώσεις. Παγκόσμια πρωτοπορία!!! Διότι πουθενά αλλού στον κόσμο δεν γίνεται αυτό. Αυτό δεν έχει ενοχλήσει ούτε υπουργεία ούτε τους εκπαιδευτικούς και στις 3 βαθμίδες, ώστε να κάνουν κάποια απεργία γι' αυτό...
Τους ενοχλεί μόνο όταν θίγονται προσωπικά και συνδικαλιστικά συμφέροντα.Δεν τους ενοχλεί η άθλια και πλημμελής λειτουργία των πανεπιστημίων.
Δεν τους ενοχλεί ο τρόπος εκλογής των καθηγητών, δεν ενοχλούν οι ατελείωτες και χρονοβόρες επεμβάσεις των συνδικαλιστών και των κομμάτων, δεν τους ενοχλεί ότι είμαστε στον πάτο της εκπαιδευτικής πολιτικής στον κόσμο.
Δεν καταλαβαίνουν και ούτε το σχολιάζουν ότι χιλιάδες Έλληνες πηγαίνουν να σπουδάσουν εκτός Ελλάδος σ' όλες τις χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής, ξοδεύοντας τεράστια ποσά συναλλάγματος, δεν τους ενοχλεί ότι η φοιτητική κοινότητα δεν διαθέτει ερευνητικά προγράμματα, δεν τους ενοχλεί ότι τα κόμματα τούς εκμεταλλεύονται για να μαζεύουν ψήφους και απορούν διότι, λόγω αγραμματοσύνης, δεν θα βρίσκουν δουλειά ούτε στην Ελλάδα ούτε στην Ευρώπη, δεν γνωρίζουν ότι με 3 απουσίες αδικαιολόγητες χάνεις το έτος σου από οποιοδήποτε σοβαρό πανεπιστήμιο. Τέλος δεν τους ενοχλεί ότι πολλοί σπουδάζουν στη Ρουμανία, στην Ιταλία ή αλλού και μέσω του παλιού ΔΙΚΑΤΣΑ παίρνουν την ισοτιμία, ότι τα ΤΕΙ αναβαθμίζονται στα χαρτιά ισοδύναμα των πανεπιστημίων ενώ στην πραγματικότητα η επιλογή του προσωπικού και τα προγράμματα σπουδών παραμένουν στην παλιά κατάσταση με χαμηλότερα κριτήρια, αρκεί να έχουμε μερικές ψήφους περισσότερο. Δεν είδα καμιά μαρτυρία ή συμπαράσταση στον πρύτανη που στείλανε στο νοσοκομείο πράγμα που θεωρώ έσχατη αθλιότητα.
Πότε θα συνέλθουμε και θα αντιμετωπίσουμε τα σοβαρά προβλήματα που μας κατατρύχουν στην Παιδεία; Είναι ευθύνη όλων!!!!
Και επαναλαμβάνω... «Έξω τα κόμματα από την Παιδεία».
* Τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών

το παρον κείμενο είναι κλεμένο από το blog atheofobos

Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2008

Ηλίθιο Κράτος


Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη το να θυμώσει κανείς είναι εύκολο. Δύσκολο είναι να θυμώσει κανείς με το σωστό άτομο, στο σωστό βαθμό, στη σωστή στιγμή, για την σωστή αιτία και με το σωστό τρόπο.

Αυτά όμως είναι ψιλά γράμματα όμως για τους διοικούντες. Σαν το μανιοκαταθλιπτικό ασθενή ο κρατικός μηχανισμός εξαπολύει τους κεραυνούς της οργής του σε άσχετους και την ίδια στιγμή ανέχεται τα πάντα από άλλους. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιο σχέδιο από πίσω, κάποια συνωμοσία για να φιμώσουν τη νεολαία. Απλά το κράτος είναι ηλίθιο. Αυτοί που διοικούν δεν ξέρουν να διοικούν. Αυτοί που αποφασίζουν δεν ξέρουν να αποφασίζουν.

Και το χειρότερο είναι ότι όλους αυτούς, που θεωρούν ότι η πολιτική τους δεινότητα εξαντλείται σε μια δύο ατάκες στις ειδήσεις των οκτώ, εμείς τους έχουμε ψηφίσει, εμείς τους έχουμε αναδείξει και ανεχθεί. Το ηλίθιο αυτό κράτος είναι η εικόνα μας στο καθρέφτη.

Εμείς σκοτώσαμε το παιδί, εμείς κάψαμε τα μαγαζιά και τις περιουσίες των συμπολιτών μας, εμείς οδηγήσαμε τη χώρα αυτή στη παρακμή. Η ευθύνη είναι συλλογική.

Εγώ το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να ζητήσω ταπεινά συγνώμη στη κόρη μου για αυτό το τέρας που της παραδίδω. Μακάρι να τα καταφέρει καλύτερα από μένα.
ξ

Κυριακή 18 Μαΐου 2008

OTE


Η ποιο αξιολύπητη παραδοχή είναι η ομολογία γενικής ανικανότητας διαχείρισης του οργανισμού. Αν δεν τον πουλούσαμε σε κάποια χρόνια θα γινόταν Ολυμπιακή ειπώθηκε.

Η φράση αυτή πονάει ακριβώς λόγω της ρεαλιστικότητας της. Η τελευταίες ελληνικές κυβερνήσεις απέτυχαν ολοκληρωτικά στην διαχείριση των ελληνικών κεφαλαίων. Η παιδεία καταστράφηκε, η δημοσιουπαληλική γραφειοκρατία και νοοτροπία στραγγίζει κάθε ζωτικότητα, οι νόμοι εξυπηρετούν ημέτερους. Η πώληση του ΟΤΕ δεν είναι παρά προάγγελος αυτών που έρχονται. Η Ελλάδα είναι κράτος σε παρακμή, κράτος έτοιμο να αλωθεί.

Δεν έχω τις τεχνικές γνώσεις, την ορθή πληροφόρηση για να κρίνω αν η πώληση ήταν συμφέρουσα για το κράτος, αν και ομολογώ δεν εμπιστεύομαι καθόλου αυτούς που ανέλαβαν την διαπραγμάτευση. Μπορώ όμως να καταλάβω, ζώντας σ΄ αυτή τη χώρα, ποιοι μηχανισμοί και νοοτροπίες μας έφεραν σε αυτή τη κατάντια. Ο κ. Καραμανλής, ο κ. Παπανδρέου δεν είναι σε καμία περίπτωση άμοιροι ευθυνών. Αν είχαν έστω και την ελάχιστη συνείδηση της ευθύνης των πράξεων τους θα έπρεπε να παραχωρήσουν σε άλλους, ικανότερους την διακυβέρνηση αυτής της χώρας.

Το παραπάνω αποτελεί σχόλιο στο Vasiko Metoxo
http://vasikosmetoxos.blogspot.com/2008/05/blog-post_17.html



Κυριακή 27 Απριλίου 2008

Ω γλυκύ μου έαρ


Τώρα την άνοιξη , τον σκληρότητατο αυτόν Απρίλη 1, η αλληλουχία της γέννησης και του θανάτου ξεπροβάλει. «Οδός άνω κάτω μια και ωυτη» λέει ο σκοτεινός φιλόσοφος 2 , ο δρόμος που ανεβαίνει και ο δρόμος που κατεβαίνει είναι ο ίδιος. Περίεργα που μπλέκει ο θρήνος με την χαρά αιώνες τώρα σε αυτή τη γειτονιά.

« Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου Τέκνον, πού έδυ σου το κάλλος;» ακούγεται κάτω από το σταυρό ο θρήνος της Παναγίας. Ακολουθεί η ανάσταση.

Άλλοι μέσα στο επιτάφιο διακρίνουν ακόμα τα μέλη του Άδωνη,

Στ' Όσιου Λουκά το μοναστήρι, απ' όσες
γυναίκες του Στειριού συμμαζευτήκαν
τον Eπιτάφιο να στολίσουν, κι όσες
μοιρολογήτρες ώσμε του Mεγάλου
Σαββάτου το ξημέρωμα αγρυπνήσαν,
ποια να στοχάστη - έτσι γλυκά θρηνούσαν! -
πως, κάτου απ' τους ανθούς, τ' ολόαχνο σμάλτο
του πεθαμένου του Άδωνη ήταν σάρκα
που πόνεσε βαθιά;
Γιατί κι ο πόνος
στα ρόδα μέσα, κι ο Eπιτάφιος Θρήνος,
κ' οι αναπνοές της άνοιξης που μπαίναν
απ' του ναού τη θύρα, αναφτερώναν
το νου τους στης Aνάστασης το θάμα,
και του Xριστού οι πληγές σαν ανεμώνες
τους φάνταζαν στα χέρια και στα πόδια,
τι πολλά τον σκεπάζανε λουλούδια
που έτσι τρανά, έτσι βαθιά ευωδούσαν!

Aλλά το βράδυ το ίδιο του Σαββάτου,
την ώρα π' απ' την Άγια Πύλη το ένα
κερί επροσάναψε όλα τ' άλλα ως κάτου,
κι απ' τ' Άγιο Bήμα σάμπως κύμα απλώθη
το φως ώσμε την ξώπορτα, όλοι κι όλες
ανατριχιάξαν π' άκουσαν στη μέση
απ' τα "Xριστός Aνέστη" μιαν αιφνίδια
φωνή να σκούξει: "Γιώργαινα, ο Bαγγέλης!"

Kαι να· ο λεβέντης του χωριού, ο Bαγγέλης,
των κοριτσιών το λάμπασμα, ο Bαγγέλης,
που τον λογιάζαν όλοι για χαμένο
στον πόλεμο· και στέκονταν ολόρτος
στης εκκλησιάς τη θύρα, με ποδάρι
ξύλινο, και δε διάβαινε τη θύρα
της εκκλησιάς, τι τον κοιτάζαν όλοι
με τα κεριά στο χέρι, τον κοιτάζαν,
το χορευτή που τράνταζε τ' αλώνι
του Στειριού, μια στην όψη, μια στο πόδι,
που ως να το κάρφωσε ήταν στο κατώφλι
της θύρας, και δεν έμπαινε πιο μέσα!

Kαι τότε - μάρτυράς μου νά 'ναι ο στίχος,
ο απλός κι αληθινός ετούτος στίχος -
απ' το στασίδι πού 'μουνα στημένος
ξαντίκρισα τη μάνα, απ' το κεφάλι
πετώντας το μαντίλι, να χιμήξει
σκυφτή και ν' αγκαλιάσει το ποδάρι,
το ξύλινο ποδάρι του στρατιώτη,
- έτσι όπως το είδα ο στίχος μου το γράφει,
ο απλός κι αληθινός ετούτος στίχος -,
και να σύρει απ' τα βάθη της καρδιάς της
ένα σκούξιμο: "Mάτια μου… Bαγγέλη!"

Kι ακόμα, - μάρτυράς μου νά 'ναι ο στίχος,
ο απλός κι αληθινός ετούτος στίχος -,
ξοπίσωθέ της, όσες μαζευτήκαν
από το βράδυ της Mεγάλης Πέφτης,
νανουριστά, θαμπά για να θρηνήσουν
τον πεθαμένον Άδωνη, κρυμμένο
μες στα λουλούδια, τώρα να ξεσπάσουν
μαζί την αξεθύμαστη του τρόμου
κραυγή που, ως στο στασίδι μου κρατιόμουν,
ένας πέπλος μου σκέπασε τα μάτια!…3

  1. Έλιοτ
    Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός, γεννώντας
    Μες απ΄ την πεθαμένη γη τις πασχαλιές, σμίγοντας
    Θύμηση κι επιθυμία, ταράζοντας
    Με την βροχή της άνοιξης ρίζες οκνές.
  2. Ο Ηράκλειτος
  3. Σικελιανός Στ. Οσίου Λουκά το Μοναστήρι

Κυριακή 20 Απριλίου 2008

Η δικτατορία του εικονικού

Είναι εύκολο και ιδιαίτερα συγκινητικό (ειδικά σε κάθε επέτειο) να καταδικάζουμε τη δικτατορία του 1967, ενώ την ίδια στιγμή μας αφήνουν αδιάφορους τα καθημερινά μικρά αλλά όχι λιγότερο επαχθή πραξικοπήματα, μεσούσης της δημοκρατίας. Η μεγάλη πολιτική Εκτροπή μπορεί να τελείωσε, οι μικρές πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές εκτροπές εξακολουθούν και συμβαίνουν. Και μάλιστα μπροστά στα μάτια μας. Στα χρόνια της δικτατορίας μπορούσαμε να διακρίνουμε καλύτερα το ψεύτικο από το αληθινό. Η καθημερινή προπαγάνδα, όπως άλλωστε κάθε προπολεμική ή μεταπολεμική προπαγάνδα ολοκληρωτικών καθεστώτων, ήταν πανίσχυρη ακόμη κι αν τα ΜΜΕ της εποχής, ραδιόφωνο και Τύπος, δεν μπορούν να συγκριθούν με τα σημερινά. Το κυριότερο, τα χρόνια εκείνα δεν είχε εφευρεθεί ακόμη το εικονικό, τουλάχιστον στον βαθμό που υπάρχει σήμερα. Η εικόνα του κόσμου ήταν άσκημη, αλλά παρά ταύτα αληθινή. Η εικονική πραγματικότητα, που προβάλλεται σήμερα με χίλιους τρόπους, φαίνεται ωραία αλλά είναι απάτη. Μας είναι δύσκολο να διακρίνουμε πια όχι την πραγματικότητα από την εξεικόνισή της αλλά την εικόνα από το εικονικό. Αν μια εικόνα είναι ισχυρότερη από χίλιες λέξεις, πόσες λέξεις ισοδυναμούν με το εικονικό;

Η στρατιωτική δικτατορία αποτελεί απροκάλυπτη βία, φανερώνεται ένσαρκα και ένστολα, έχει πρόσωπο ορατό. Τη βλέπουμε και την αισθανόμαστε ως εφιαλτική πραγματικότητα που όσο και να καμώνεται δεν μας ξεγελά. Η δικτατορία του εικονικού δεν έρχεται βίαια, δεν φορά στολή, έχει πολλά ποδάρια και πολλά πρόσωπα. Οι πολιτικοί λ.χ. που εμφανίζονται καθημερινά στο εικονοστάσι της τηλεόρασης, είτε ως κυβερνητικοί είτε ως αντιπολιτευόμενοι, προσπαθούν να μας πείσουν για κάτι που δεν υπάρχει. Το χειρότερο, προσπαθούν να μας πείσουν πως αυτό που βλέπουμε δεν είναι αυτό που πράγματι βλέπουμε. Το υπουργείο Παιδείας, ως παράδειγμα, και τώρα και παλιότερα, πιστεύει πως μπορεί να αποδείξει, μέσα από διάφορα επικοινωνιακά κόλπα, πως όντως υφίσταται σήμερα στην Ελλάδα εκπαιδευτική πολιτική, πως όντως τα παιδιά μας μετέχουν, όπως λένε, της ελληνικής ή της ευρωπαϊκής παιδείας. Υπάρχουν εξαιρέσεις, αλλά αν γινόταν μια πραγματική αξιολόγηση και των διδασκόντων και των διδασκομένων θα φαινόταν όχι έλλειμμα αλλά χάος. Οι πανελλαδικές εξετάσεις, που επίκεινται οσονούπω, μας αποκαλύπτουν κάθε χρόνο μια εφιαλτική πραγματικότητα, την οποία οι «αρμόδιοι» ερμηνεύουν εντελώς παραπλανητικά. Η παιδεία μας, η οικονομία μας, το περιβάλλον μας, ο πολιτισμός μας και όλως ιδιαιτέρως ο αθλητισμός μας ως προβαλλόμενη εικονική πραγματικότητα είναι η πραγματική εκτροπή από την καθημερινή ζώσα δημοκρατία. Ακούμε πολλές φορές πως υπάρχει έλλειμμα πολιτικής. Το σωστό είναι να αναφερόμαστε σε έλλειμμα πραγματικότητας.

Υπάρχει κάτι χειρότερο από αυτό; Δυστυχώς ναι! Η ενίοτε αμέριστη συμμετοχή μας στα καθημερινά δρώμενα μιας εικονικής πραγματικότητας. Αφήνοντας κατά μέρος τα σενάρια των μελλοντολόγων, του αποκρυφισμού και της ανθελληνικής συνωμοσίας, ας προσπαθήσουμε να δούμε το προφανές και το απλούστερο: η απειλή του Μεγάλου Αδελφού δεν ορίζεται τόσο από το γεγονός ότι μας παρακολουθούν με κάμερες και ελέγχουν τις κινήσεις μας. Η πραγματική απειλή έγκειται στην ευκολία του όποιου Μεγάλου Αδελφού να μας δείχνει την εικόνα ενός κόσμου που ο ίδιος κατασκευάζει και επιθυμεί να βλέπουμε. Μεγάλος Αδελφός είναι όλοι οι μικροί αδελφοί μας (πολιτικοί, καλλιτέχνες, διασκεδαστές, αναλυτές) που παράγουν και προωθούν το εικονικό. Η «επαναστατική» και «δημοκρατική» μας ευαισθησία εκδηλώνεται συνήθως με το να εξορκίζουμε ή και να σπάμε τις κάμερες των δρόμων. Ας το δεχθούμε. Ομως ως τώρα κανείς προοδευτικός πολιτικός δεν μας έχει προτρέψει να σπάσουμε τις τηλεοράσεις. Προφανώς επειδή αποτελεί και ο ίδιος μέρος του τηλεοπτικού θεάματος.

Η εικόνα του κόσμου και του εαυτού μας, είτε ως είδηση προβάλλεται είτε ως ψυχαγωγία χρησιμοποιείται, αποτελεί μέρος του ανθρώπινου πολιτισμού, ακόμη κι αν φιλόσοφοι, όπως ο Πλάτωνας, ισχυρίζονται πως όλα γύρω μας είναι χλωμές αντανακλάσεις της «άλλης», της αυθεντικής πραγματικότητας. Δυστυχώς για μας η μόνη πραγματικότητα που εξ αντικειμένου γνωρίζουμε είναι ο γύρω κόσμος και ο εαυτός μας. Η εικόνα δεν είναι πάντοτε ωραία και ιδανική. Αλλά είναι καλύτερη από την ψευδή εικόνα που προβάλλεται συνεχώς πάνω μας, εικόνα που όχι μόνο δεχόμαστε αλλά και αφήνουμε να μας χωνέψει ως μέρος της. Βλέπουμε τα καθημερινά πραξικοπήματα και τα προσπερνάμε υπακούοντας στο φρικτό δαντικό κέλευσμα, guarda e passa, βλέπε και προσπέρνα. Καλό λοιπόν είναι να καταδικάζουμε την 21η Απριλίου του 1967 και ποτέ να μη τη λησμονούμε. Ωστόσο εξίσου καλό - καλύτερο θα έλεγα - είναι να ελέγχουμε και να αποτρέπουμε καθημερινά όλες εκείνες τις μικρές, άδηλες και για τούτο ιδιαίτερα επικίνδυνες πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές εκτροπές. Ειδικά εκείνες που παράγονται εν ονόματι της δημοκρατίας και προβάλλονται μεταποιημένες σε εικόνες απάτης. Η πραγματικότητα μπορεί και γίνεται εικονική, οι δικτατορίες όμως είναι πάντοτε πραγματικές.

Ο κ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης είναι καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας και συγγραφέας.

http://tovima.dolnet.gr/print_article.php?e=B&f=15340&m=B24&aa=1


Σχόλια

Μεταφέρω αυτούσιο το παραπάνω κείμενο διότι δεν θα μπορούσα να το εκφράσω καλύτερα. Παλιά ο εχθρός ξέραμε ποιος ήταν και η αντίδραση ήταν ζήτημα θάρρους. Σήμερα ο εχθρός είναι δίπλα μας, ίσως να είμαστε και εμείς μέρος του προβλήματος. Το ζητούμενο πλέον δεν είναι το θάρρος αλλά η αυτογνωσία, η καχυποψία, η αμφιβολία, το "γνώθι σ αυτόν" των αρχαίων.

Πέμπτη 17 Απριλίου 2008

Το μοναστήρι και η αγορά (σκόρπιες σκέψεις)


H θρησκεία και η επιστήμη έχουν και ένα κοινό : την απολυτότητα.
Μόνο που το απόλυτο του καθενός τρόπου σκέψεις έχει διαφορετικό αντικείμενο.

Η θρησκεία θεωρεί απόλυτη την ύπαρξη του Θεού. Δίχως αυτή τη πίστη τίποτα δεν έχει νόημα και αντίστροφα τα πάντα αποκτούν το νόημα τους απ΄ αυτή τη προοπτική. Η επιστήμη αντίθετα θεωρεί απόλυτο το όχημα που θα την οδηγήσει στην αλήθεια, δηλαδή την λογική. Η αδηφάγα λογική, επεξεργάζεται συνεχώς τα δεδομένα ,προσαρμόζει συνέχεια την αλήθεια της, προκειμένου να πετύχει τη βέλτιστη εξήγηση. Αυτή είναι και η βασική διαφορά τους. Η πρώτη δεν διαπραγματεύεται την αλήθεια της και προσπαθεί να συμμορφώσει την εμπειρία και τη λογική σ΄ αυτή, ενώ αντίθετα η επιστήμη είναι ικανή να αποδεχτεί τα πάντα, ακόμα και γεγονότα που ξεφεύγουν από τη κοινή εμπειρία, όπως η σχετικότητα του χρόνου, αρκεί να ικανοποιείται η σχέση της λογικής της με τα πειραματικά δεδομένα.

Ο καλύτερος τόπος για να εξασκηθεί κανείς στην θρησκευτική εμπειρία είναι το μοναστήρι. Εκεί ο ασκητής απομονωμένος από τις εμπειρίες που διαβάλουν συνεχώς την εμπειρία του, μπορεί να αφιερωθεί στην λατρεία του, να χαθεί στο άπειρο της θεότητας που έχει επιλέξει.

Αντίθετα ο χώρος που πρώτο χρησιμοποιήθηκε η λογική ήταν η αγορά, το σημείο συνάντησης διαφορετικών απόψεων. Η συνειδητοποίηση της διαφορετικότητας τον απόψεων, των συμφερόντων κλπ. έκανε επιτακτική την ανάγκη χρήσης της αφηρημένης μεθόδου επικοινωνίας, σεβαστής απ΄ όλους, του διαλόγου. Η λογική βασίζεται σε κοινούς τόπους, σε απλές σκέψεις όπως ένα και ένα κάνει δύο, που απώτερος σκοπός τους είναι να βρεθεί ο κοινός τόπος μεταξύ αντικρουόμενων απόψεων. Από κει πηγάζει και η κοινή λογική, δηλαδή η λογική που είναι κοινή σε όλους.

Ο θρησκευτικός λόγος είναι μονόλογος, είναι ο μονόλογος του θεού. Υπάρχουν τα κείμενα που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει και ο πιστός ασκείται στην κατανόηση και ενσωμάτωση τους. Ιδανικό είναι η εναρμόνιση με το θείο λόγο.

Η επιστήμη απ΄ την άλλη χαρακτηρίζεται από το διάλογο. Ορθό στην προκείμενη είναι αυτό που μπορεί να αποδειχθεί με λογικά επιχειρήματα, που εξηγεί καλύτερα τη κοινή εμπειρία. Η θεωρίες του Δαρβίνου, του Αϊνστάιν ήταν πρωτόφαντες απόψεις που όμως η επιστημονική κοινότητα τις ασπάστηκε γιατί κατάφεραν να περιγράψουν καλύτερα τη πραγματικότητα, γιατί η λογική τους ήταν ποιο συνεπής με τα εμπειρικά δεδομένα. Ακόμα και αυτές οι θεωρίες περιμένουν τη νέα που θα τις ξεπεράσει.

Η ίδια μαγιά που γέννησε την επιστήμη γέννησε και την δημοκρατία. Δημοκρατία δεν είναι παρά η διακυβέρνηση δια του διαλόγου. Η αγορά είναι το σημείο ανταλλαγής απόψεων. Η δημοκρατία σαφώς έχει σφάλει αλλά έχει παράλληλα την μοναδική ικανότητα προσαρμογής των απόψεων της που λείπει από το μονόλογο των απολυταρχικών καθεστώτων. Η δημοκρατία ανδρώνεται στην αμφισβήτηση και την προσπάθεια υπέρβασης της.

Ιστορικά οι εξ αποκαλύψεως θρησκείες υπηρέτησαν απολυταρχικά καθεστώτα. Ο μονόλογος του θεού βρίσκει το γήινο αντίστοιχο του στο μονόλογο του βασιλέα, του τυράννου ή του αυτοκράτορα. Αυτοί που ζουν σε απολυταρχικά καθεστώτα δεν είναι πολίτες αλλά υπήκοοι. Η οπτική τους προσαρμόζεται στα λεγόμενα των ταγών τους, και η επιτυχία τους είναι η προσαρμογή στις βουλές του άρχοντα ή του αρχιερέα. Η απολυταρχία έχει ανάγκη την υπακοή, την τάξη και την ασφάλεια.